Άρθρο του Νίκου Καρανδρέα, ομότιμου καθηγητή
Νευρολογίας του ΕΚΠΑ και Προέδρου του Ελληνοκουβανικού
Συνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης
Η πανδημία του κορονοϊού σαρώνει τα απροετοίμαστα, καταρρακωμένα μετά από δεκαετίες συστηματικής αποδιάρθρωσης και δυσφήμισης δημόσια υγειονομικά συστήματα των πιο ισχυρών και πλούσιων καπιταλιστικών χωρών. Προκαλεί ισχυρά πλήγματα στις οικονομίες, που με τη δοκιμασμένη τους τακτική, κεφάλαιο και κράτος μετακυλούν στους εργαζόμενους. Προκαλεί όμως ή προσφέρει τις δυνατότητες για να προκληθεί και κάτι πιο επικίνδυνο: μεγαλύτερη απομόνωση, ανασφάλεια, χειραγώγηση από τις αστικές κυβερνήσεις και εύκολη αποδοχή αυταρχικών πρακτικών διακυβέρνησης. Οι φοβισμένος άνθρωπος, έρμαιο κάθε διασπειρόμενης είδησης, ψάχνει να βρει ενόχους ή αποδιοπομπαίους τράγους, δέχεται αδιαμαρτύρητα, ακόμα και χειροκροτεί, κάθε αυταρχικό, αστυνομικού τύπου μέτρο.
Τον προετοιμάζουν να δεχτεί εύκολα, μετά το τέλος της επιδημίας, όλα εκείνα τα μέτρα, οικονομικά, κοινωνικά –και, βέβαια, ανάμεσά τους τη διάλυση της δημόσιας ασφάλισης και υγείας- τον περιορισμό των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και άλλων ελευθεριών, που θα κάνουν εφικτή την ανάκαμψη των κερδών του κεφαλαίου, αυτό που καμουφλάρουν με την έκφραση «ανάπτυξη της οικονομίας».
Ταυτόχρονα όμως ο κόσμος διαπιστώνει ξανά πως υπάρχει μια μικρή χώρα, φτωχή, που για δεκαετίες ζει σε συνθήκες ενός ανελέητου, γενοκτόνου αποκλεισμού, αλλά που μπορεί να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά με σοβαρότητα και νηφαλιότητα τις καταστροφές και τις επιδημίες, όπως την τωρινή.
Η Κούβα μπόρεσε να αντιμετωπίσει την πλήρη οικονομική και εμπορική απομόνωσή της τη δεκαετία του ‘90, προστατεύοντας ουσιαστικά τις κοινωνικές κατακτήσεις, με την κινητοποίηση και ενεργό συμμετοχή της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού, με τη συστράτευση λαού – κυβέρνησης, με τη καθοδήγηση του Φιντέλ και του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ήταν μια τιτάνια προσπάθεια που είχε στόχο όχι τα κέρδη κάποιων μεγιστάνων του πλούτου, αλλά την ανάπτυξη μιας κοινωνίας για όλους, που πέτυχε και έφερε την Κούβα στις πρώτες θέσεις παγκόσμια όσο αφορά τους δείκτες της πραγματικής ευημερίας: εκπαίδευση, υγεία, πολιτισμό, συμμετοχή.
Η σοσιαλιστική κοινωνία της Κούβας, φτωχή με τα κριτήρια του καταναλωτισμού, αλλά με μορφωμένο και ενημερωμένο πληθυσμό, με αποκεντρωμένο και αποτελεσματικό κοινοτικό σύστημα υγείας, άριστα στελεχωμένο, με ιατρική και υγειονομική εκπαίδευση προσανατολισμένη στην πρόληψη και στην κοινοτική πρωτοβάθμια φροντίδα, αντιμετώπισε αποτελεσματικά και με τις μικρότερες απώλειες μια σειρά από κυκλώνες που έσπειραν τον όλεθρο στην Καραϊβική και στις ΗΠΑ.
Και αν σήμερα οι Κουβανοί γιατροί και υγειονομικοί βρίσκονται στην Ιταλία, τη Βενεζουέλα, τη Νικαράγουα, το Σουρινάμ, τη Γρενάδα και την Τζαμάικα, παλεύοντας με αυταπάρνηση, βοηθώντας στην οργάνωση του αγώνα κατά της καινούργιας επιδημίας, δεν κάνουν παρά να ακολουθούν το παράδειγμα των παππούδων και των πατεράδων τους που εδώ και 58 χρόνια ξεκίνησαν την μοναδική εποποιία διεθνιστικής αλληλεγγύης της Κουβανικής Επανάστασης, σε 164 χώρες, κρατώντας στα χέρια τους το όπλο, το μολύβι, το νυστέρι.